REČI U VEČNOSTI

Članovi Satibare ubačeni su svuda... Mnogi čitaoci našeg bloga nisu ni svesni da je trenutno najveći jugoslovenski glumac, Siniša Jelovac, takođe i zdravstveni radnik. Pošto je u izjavi za TV Pančevo davno naglasio kako Satibara nastavlja svetlu tradiciju partizanske borbe, tzv. NOB-a, poslao je kratak zapis o tome, sliku poetizovane stvarnosti kakva nam nedostaje. Evo tog pisma...

na balkonu doma zdravlja mnogi od nas provode polusatnu pauzu. i lekari i mi tehničari i sav živalj... otkad su počeli iznimno sunčani dani, sve su učestalije sedeljke gore, na terasi, na vrhu ove ustanove zdravstvene.

lekarke sede oko stola okružene suncem, ponekad sednem sa njima, a češće šetam ili pričam sa čistačicama ili, već, samo ubijam pauzu.

i tako bacih pogled ka ulici, prometnoj, gde gradska vreva svoj pos'o radi. jednom, dvaput pogledah, i već sam u dilemi. s druge strane ulice ima neki spomenik, nekako jako blizu vreve, aktuelnog sveta, a sa druge strane, odbačen, sakriven. ko bi to mogao biti? možda mihajlo pupin, znam da su lenjinov bulevar tako nazvali? hm, mora da je on, pomislih.

i prođe dan, dva, zaboravih, uvek pogrešnom stranom semafora krenem.

ali danas ne pogreših. uputih se. pređoh preko zelene trave i videh istinu.

istinu koju niko ne gleda. istinu koja postoji a ne vidi se. onu koja brižljivo i bojažljivo spava iznad svih snova ovdašnjih ljudi. njihovih organa i njihovih disajnih puteva koje u skladu sa hipotalamusom čine sistem. i sa još mnogim karikama čine postojanje. trajanje.

ali ne i večnost.

večnost je nedokučiva za trajanje.
mnoge su stvari tihe.
i reči su tihe.
dve reči:
marko orešković.

Boris Buden on "Black Film": Film Art and Social Change

"The next day on the streets of Novi Sad he (Žilnik) used his camera to enquire about how to solve the problem of homeless people in the city. Neither the passers-by nor the officials have an answer to this question. The filmmaker himself doesn’t have it either, for ‘these stinky people’, as he calls them in the film, cannot stay in his flat forever. So, finally, after telling them that no solution to this problem has been found and that he is running out of tape, Žilnik asks those people to leave his home.

Again: what is black in this ‘Black Film’? The reality it depicts? The failure of communists to solve social problems? The notorious gap between a utopian promise and reality? No! It is the film itself, the very idea of art, especially film art, claiming power to change social reality – this is what is really black in Black Film. In fact it begins with the author saying to the camera: ‘I used to make these films two years ago, but such people [the homeless –B.B.] are still here.’ The film is a radically honest self-reflexive critique of the idea and practice of so-called socially engaged cinema. Žilnik openly considers Black Film being his own tomb. In a manifesto published on the occasion of the 1971 film festival where the film premiered, he calls the whole festival a ‘graveyard’. ‘Black’ here refers to the ‘misery of an abstract humanism’ and of the ‘socially engaged film that has become a ruling fashion in our bourgeois cinematography’; it refers to its false avant-gardism, social demagogy and left-wing phraseology; to its abuse of a socially declassed people for the purposes of film; to the filmmakers’ exploitation of social misery, etc. But, what is even more important, ‘black’ doesn’t refer at all to a ‘lack of freedom’, which is usually presented from today’s postcommunist perspective as the worst ‘blackness’ of the communist past. In the 1971 manifesto Žilnik explicitly states: ‘They left us our freedom, we were liberated, but ineffective.’ ‘Black’ refers to a chasm that no freedom can bridge, a chasm that will survive the fall of communism.

For Žilnik a film, and in a broader sense culture, however liberated from totalitarian oppression, will never provide a remedy for social misery. For him the emancipatory promise of culture is a bluff. In his mocking the authors of the socially engaged films from 1971 who search ‘for the most picturesque wretch that is prepared to convincingly suffer’, he already makes fun of the liberal inclusivism that twenty years later will impose its normative dogmatism on the cultural producers of the new (and old) democracies. We know that picture very well: one discovers somewhere on the fringes of society the victims of exclusion, those poor subaltern creatures with no face and no voice. But luckily there is an artist around to help them show their faces and make their voices heard. How nice: what bad society has excluded, good art can include again. For, as one believes, what has been socially marginalised can always be made culturally central, that is, brought to light – to the transparency of the public sphere – from the dark fringes of society. The rest is a democratic routine: a
benevolent civil society, sympathetic to the suffering of the poor and excluded, makes a political case of the social darkness; and as soon the party politics is involved, a political solution searched for and finally found, a low is changed, a democracy is reborn, now more inclusive than ever before."

Boris Buden, "Shoot it Black! An Introduction to Želimir Žilnik"
(Afterall, journal No. 25, autumn/winter 2010)

Proces pravljenja filma: Levi vs. Žilnik

Iako je Satibara praksom otišla dalje u razvoju ideje "labilnog filma" i ideološke važnosti procesa snimanja, ovaj pasus o Žilniku iz knjige Pavla Levija "Raspad Jugoslavije na filmu" i te kako je relevantan za poetiku Satibare:

"Film tematizuje upravo onu konceptualnu i strukturalnu dinamiku koja leži u osnovi Žilnikovog autorskog metoda, a koja se tiče težnje da se proces pravljenja filma, kao i sam filmski aparat, u potpunosti izjednače sa sferom prvostepene drištvene proizvodnje. U duhu Marksove jedanaeste Teze o Fojerbahu ("Filozofi su do sada interpretirali svet na različite načine; vreme je da ga se izmeni"), za Žilnikovu kinematografiju može se reći da doseže s onu stranu - ili, još bolje, ispod - nivoa audio-vizuelne reprezentacije: njen primarni značaj leži u samoj proizvodnoj delatnosti, preciznije, u radu i radnim odnosima od kojih se sastoji pravljenje jednog filma, a kojima Žilnik prostupa kao sebi dovoljnima, direktnim oblicima društvene intervencije. Za ovu vrstu kinematografije, čin snimanja u najmanju je ruku podjednako važan kao i (završen, kompletiran) film. Lišena statusa privilegovane kreativne delatnosti, filmska praksa je na taj način demistifikovana, a po učinku i značaju izjednačena s bilo kojom drugom vrstom rada. slično radikalnom političkom projektu čiju su realizaciju na sebe preuzeli protagonisti Ranih radova, na Žilnikove filmske projekte može se gledati kao na fragmente jedne hronike u nastajanju, koju za sobom ostavlja grupa radnika - reditelj, snimatelj, tonac, glumci - a koja oslikava njihovu ideološku svest i praktične napore da kvalitatitno utiču na različite tokove društveno-kulturne proizvodnje. Reč je, dakle, o filmovima koji dokumentuju vlastito nastajanje u procesima kolektivnog angažmana na planu 'čovekove smislene aktivnosti'."

(Pavle Levi, Raspad Jugoslavije na filmu, Beograd: XX vek, 2009, str. 56-57)

Dadaističko-nadrealistička ekspedicija u zvaničnoj poseti Beogradu

Visoki predstavnici Dadaističko-nadrealističke ekspedicije bili su u nedelju 23 februara u zvaničnoj jednodnevnoj poseti prestonici Srbije Beogradu. Među članovima visoke delegacije prisutni su bili i istaknuti pregaoci Satibara filma.

Prema planu i protokolu visoki predstavnici Ekspedicije obišli su više znamenitih mesta među kojima je u centru pažnje bila poseta Kući cveća i poklanjanje nad grobom Josipa Broza Tita, istaknutog revolucionara i državnika.

Tokom obilaska grada predstavnici Ekspedicije imali su i više bilateralnih susreta sa članovima ustanova koje su obišli, a u neformalnom delu i odvojeni susret, na večeri, sa uglednim beogradskim novinarem Zlatićem i njegovom lepšom polovinom.

Satnica i protokol:

 12.00 – 12.30 Kratka poseta hotelu "Beograd" nadomak železničke stanice i ispijanje kafe i kisele vode

12.40 – 14.20 Poseta Kući Cveća i grobu Josipa Broza Tita. Obilazak memorijalnog centra i Muzeja istorije Jugoslavije

14.40 – 15.00 Obilazak Stadiona Jugoslovenske narodne armije, sada stadiona fudbalske i drugih sekcija Jugoslovenskog sportskog društva Partizan

15.30 – 16.10 Obilazak Stadiona fudbalskog kluba Crvena Zvezda koji pripadnici te sekcije koriste zajedno sa drugim u okviru Sportskog društva Crvena Zvezda

17.00 – 18.00 Šetnja centralnom beogradskom Knez Mihailovom ulicom. Razgledanje izloga i kratki razgovori sa prisutnim građanima

Van protokola:

18.15 – 20.00 U restoranu Zavičaj održan je neformalni susret sa uglednim beogradskim novinarem Zlatićem i njegovom lepšom polovinom, na večeri uz prijatnu muziku i piće. Na meniju je bio krompir iz ovčarsko-kablarske klisure, iz mesta Pilatovići, i kiseli kupus sa planine Rudnik. Za aperitiv se služila rakija šljivovica iz Užica, a nakon obeda je točeno domaće pivo iz okoline Zaječara kao i domaći sokovi sa juga Srbije, iz Leskovačkog kraja.

20.15 Visoka delegacija Dadaističko Nadrealističke ekspedicije napušta Beograd.

ČETIRI FILMA U JEDNOM KADRU // 4 ONE-TAKE MOVIES

Inspirisani zagrebačkim One Take Filmom, festivalom filmova koji imaju samo jedan kadar, odlučili smo da, u raznim podelama uloga, snimimo jedno pet-šest igranih filmova iz jednog kadra. Šta je to za nas, mi smo iskusni filmaši, Fasbinder i Takaši Mike naši su idoli, osim što nas veoma nervira profesionalno prenemaganje oko snimanja filma - potroše tri godine i gomilu para i na kraju snime govno. Mi za sranja bolja od njihovih trošimo mnogo manje.

Uglavnom, na kraju smo snimili četiri filma, potpuno sigurni da ćemo u Zagreb ići svi, da će nas pozvati kao super zanimljivu nezavisnu produkciju koja je ispoštovala festival i poslala čak četiri izuzetna filma. Avaj, Zagrepčani su izdali punk i primili samo jedan film u zvaničnu selekciju.

Nisu shvatili upečatljivu atmosferu filma Marine Radmilac ONI TAKO MRTVI ŽIVE GODINAMA i njegovu egzistencijalističku ambivalentnost - ali je taj film bio dobar čuvenom Beli Taru, koji je Marinu, na osnovu tog filma, izabrao za predstavnika Satibare na prestižnim doktorskim studijama škole Film Factory u Sarajevu. Posle su nam rekli da taj film možda nema zadovoljavajuć kraj, ali kome treba kraj i takvo nekakvo formalističko zakeranje pored onakve atmosfere i stila kadriranja i mizanscena? Beli Taru sigurno ne.

Elem, nisu Zagrepčani vrhunskim ocenili ni fotografski kolorit jarkih boja i erotski naboj u NADAM SE DA ĆU OTIĆI NA VREME Radomirke Siljanoski, niti su si dali truda da prepoznaju fine mitološke, literarne i filmske asocijacije na temu Medeje u filmu MEDEJA. DORUČAK Ivana Velisavljevića, koji  poznatom romanu Kriste Volf Medeja.Glasovi duguje koliko i Medeji Larsa fon Trira.

Sva sreća, u Zagreb je otišao FLERT Marije Rodić, zamalo ljubavna priča o vegetarijanskom flertovanju, koja se odigrava na pijaci (inače omiljenoj Satibarinoj lokaciji, na kojoj je sniman i prvi film naše produkcije LUTKE ZA DORUČAK). FLERT je odveo naše drugare iz produkcije MikroArt Mariju Rodić i Radomira Lazovića Miku, i Satibarinog alfu i omegu Sinišu Dugonjića, na pijančenje i zajebanciju u Zagreb, dok su ostali kratkih rukava ostali.

Tu nam je postalo jasno da na festivalu koji se bavi formom, koji zahteva jedan ekstremni napor snimanja svega u jednom kadru, selekcija ne voli stilske eksperimente i hermetizam nego hoće priču, ko i svaki pošten čovek od zadruge do udruge. A nama je priče malo preko glave.

E, sad kad smo iznapadali One Take Festival u Zagrebu što nije odvojio deo iz budžeta da odemo u omiljeni grad i tamo se sprdamo od Medike do Sirupa, okačićemo i sve ove naše filmove online da ih lepo mogu svi pogledati. Kultura ionako treba da bude besplatna a umetnici da rade za revoluciju i radničko-seljačku klasu, ne za basnoslovne honorare od poreza!

***
FLERT / FLIRTING

Glavne uloge: Dobrica Veselinović i Dragana Đukić
Režija / Directed by: Marija Rodić
Scenario / Screenplay by: Radomir Lazović, Marija Rodić
Kamera / Camera: Siniša Dugonjić
Trajanje: 10 minuta

Ova romantična drama priča je o dvoje mladih ljudi (Dobrica Veselinović i Dragana Đukić) koji, nakon slučajnog susreta na pijaci, započinju flert. U igri zavođenja oni gotovo sasvim zaboravljaju život i stvarnost koji ih okružuju i koriste priliku da se predstave jedno drugom u što boljem svetlu.

//

One shot film about two young people (Dobrica Veselinović and Dragana Đukić) who start flirting after an accidental encounter on a green market. In their game of seduction they completely forget about the life and reality that surround them and use the opportunity to present themselves in the best light possible.
In metropolis like Belgrade, people rarely meet, especially in the market. Also, lonely people feel the need to be someone else. Someone who everyone likes.

//

Marija Rodić je prošlogodišnja pobednica na Femix festu sa filmom „Skidanje“.
Završila je master studije Opšte književnosti i teorije književnosti u Beogradu, kao i trogodišnju psihoterapeutsku školu kliringa Dijada. Pohađala je školu filma Fokus i kurs filmske režije u Akademskom filmskom centru u Beogradu. Učestvovala je na radionicama stop trik animacije i pozorišta senki.
Nagrađena je za film „Zlatni delišes“ na Voyage Bleu festivalu 2010. Dobitnica je Posebne pohvale žirija na festivalu Filmski front za filmove „Govor“ i „Zlatni delišes“ 2011.

Produkcija Mikro Art i Satibara

Flert (Flirting) from Marija Rodic on Vimeo.


***

NADAM SE DA ĆU OTIĆI NA VREME // HOPEFULLY I'LL LEAVE ON TIME

Glavna uloga, režija i scenario / Directed, written and performed by:
Radomirka Siljanoski
Kamera, zvuk, montaža / Sound, camera, editing: 
Siniša Dugonjić

Složili smo se. Ovaj film stvarno ima svoju volju.

Pobedio je sva naša naklapanja i predumišljaja.

Neko rece:
- Hajde da uradimo "one take" movie... i posaljemo na ga Zagrebački Festival!
Da pustimo neku traku!
I u jednom momentu, iz jedne fotografije, razvila se ideja.
Kao i u završnoj verziji, ona se sprema za izlazak u grad.
Na pocetku je vizuelno nagoveštena neuravnoteženost, koja ce se kroz konstrukciju i dekonstrukciju  završiti u krajnjem samoponištavanju.
...u agoniji i patnji. (Nismo baš sigurni da li su ovde letnje žege i vrućinštine krive za to).

Trebalo je sačekati par dana da bi se oglasio treći glas nakon čega nas je prostrelila misao:
- Ne zelim da iko pomisli da je ona (junakinja) luda!

Zastali smo još jednom da ozbiljno razmotrimo i pojasnimo novonastale smerove i dešavanja,
i doneli zaključak da želimo samo jednu, sasvim uobičajenu priču, u kojoj se konflikti razvijaju... ili rešavaju.
Već tada nam je bilo sasvim jasno da nas je film vrbovao i uhvatio u svoju mrežu.

 (Nedelju dana kasnije...) Dok sam neočešljana jurila ka autobuskoj stanici, setih se svoje čudne boljke - kašnjenja...
Retko kada bih primetila da kad neko kasni, neko mora i da ga čeka... i onda poceh da snevam, pa i buncam...
Čekanje? Vreme? Raskorak izmedju onih koji nas cekaju i onih kojima smo dozvolili da ih čekamo...
...vredi li...?Ostati u prošlosti suočeni sa zovom budućnosti...Kako prekoračiti emotivnoiscrpljujuću sadašnjost? Slučajni pozivi?Slucajnost kao takva? Sihronicitet...? Zasto je uopšte bitno otići na vreme? ...i sta sad...? Zaokružiti... Ne proširivati...
Otići sa osmehom i sigurnošću da smo uradili baš ono što treba. I prepoznati da nas cigle nisu zatrpale za vo vjek i vjekov!
Tako da nam je neimarstvo jos uvek u grudima i rukama!
Da možemo otpočeti zidanje jos lepše, zdravije zgrade, sa novom snagom!
Ah, ta divna teorija....Treba trenirati. Jednom cemo uspeti...

Sve ove dileme su postale stozer filma...Pored svega gore navedenog nastojali smo da u filmu nađemo mesta sledećim detaljima - merdevinama (koje u visine vode), šeširu (ispod koga se mnoge tajne kriju), majmuncetu (ko ga uoči dobija nagradu), crvenom pojasu (koji strast ne obuzdava), rukavicama, dalmatinac-prekrivacu, ogledalima, lepršavim zavesama, lavezu pasa, flaši i caši vina kao nužnom pratiocu nase poetike... ili patetike...
Mada, na kraju ipak nismo sigurni šta je starije - priča ili detalj...
...ton... kamera... klapa... ma gotovo je!

Terapeutsko dejstvo filma su primetili moji prijatelji- vise ne kasnim.

Animus i Anima


Nadam se da cu otići na vreme from sinisa dugonjic on Vimeo.

***

ONI TAKO MRTVI ŽIVE GODINAMA // LONG DEAD THEY KEEP ON LIVING

Režija / Directed by: Marina Radmilac
Scenario / Screenplay by: Marina Radmilac i Denis Mikan
Kamera: / Camera: Siniša Dugonjić
Zvuk i montaža / Sound and editing: Ana Toader

Uloge / Cast:
Marina Radmilac
Margita Vasiljević
Isidor Rudnički Nešković
Ivan Velisavljević
Nikola Vasiljević
Ben Tziporin
Konstantin Vasiljević
Jelena Vasiljević
Vladimir Novosel
Marija Vukojević
Valentina Kovač
Dragan Simeunović
Dušan Vesić
Siniša Jelovac
Kristina Mlađenović
Ivana Stević Marček
Jayson lei Furnevill
Milan Bajka Lepović
Saša Tomić

//

One camera, one microphone, one take, one women, one story, one end, one life, one love.

Long dead they keep on living - Oni tako mrtvi žive godinama from sinisa dugonjic on Vimeo.


***

MEDEJA. DORUČAK // MEDEA. BREAKFAST

Medeja, čarobnica, lik iz grčke mitologije, postala je poznata kao čedomorka. Film prikazuje deset presudnih minuta u životu Medeje, dok sprema svojoj deci doručak.

//

Medea, enchantress, a character from the classical Greek mythology, is known for her filicide, although other versions without her killing her children also exist. The film shows ten minutes in the life of MEdea, while she makes breakfast for her children.

Uloge / Cast: Jelena Vidović Vasiljević i Siniša Jelovac
Scenario i režija / Written and directed by: Ivan Velisavljević
Ton, kamera, montaža / Sound, camera, editing: Siniša Dugonjić
Scenografija, kostim i šminka / Set design, costume, make-up: Marina Radmilac
Music: "Medea" by Iannis Xenakis

Medejin doručak from sinisa dugonjic on Vimeo.